Czy można łączyć retinol z witaminą C, BHA, AHA i niacynamidem?

Retinol to jeden z tych składników, wokół którego narosło wiele mitów. Często słyszymy pytania, czy produkty złuszczające AHA i BHA mogą osłabiać jego działanie. Albo czy retinol i witaminę C można stosować razem w jednej rutynie pielęgnacyjnej. Pojawiają się też wątpliwości, czy połączenie retinolu z niacynamidem jest bezpieczne i skuteczne.

Jak zawsze sięgamy do badań, by oddzielić fakty od pielęgnacyjnych mitów.

Czego nie łączyć z retinolem?

Jedyne, co warto mieć na uwadze, to ostrożność przy stosowaniu kilku produktów z retinolem naraz, w tym silniejszych form retinoidów dostępnych na receptę. Nie oznacza to, że takich połączeń należy unikać, ale mogą one zwiększyć ryzyko podrażnienia i nadreaktywności skóry.

Czy można stosować retinol razem z innymi składnikami aktywnymi?

Tak. Nie ma żadnych wiarygodnych badań, które potwierdzałyby, że retinol traci skuteczność w połączeniu z kwasami AHA lub BHA. W rzeczywistości istnieje wiele badań pokazujących, że odpowiednio dobrana rutyna łącząca te składniki może przynieść jeszcze lepsze efekty. W rzeczywistości, kosmetolodzy specjalizujący się w opracowywaniu formuł, którzy tworzą produkty z retinolem, jednoznacznie obalają ten mit. My również zapytaliśmy wielu ekspertów, odpowiedzi były spójne. Poniżej rozkładamy tę kwestię składnik po składniku.

Czy można stosować retinol z AHA lub BHA?

Zacznijmy od kwestii łączenia retinolu z produktami złuszczającymi AHA (np. kwas migdałowy, glikolowy) oraz BHA (czyli kwas salicylowy) .

Nie ma żadnych badań, które potwierdzałyby, że złuszczanie skóry tymi kwasami zmniejsza skuteczność retinolu . Mimo to ten mit wciąż powraca, często powielany nawet przez dermatologów. Choć nie ma on naukowych podstaw.

Skąd się wziął? Z nieporozumienia dotyczącego pH skóry i sposobu, w jaki składniki pielęgnacyjne współdziałają ze sobą na jej powierzchni. Zagłębmy się więc nieco bardziej...

Czy pH kwasów AHA/BHA obniża skuteczność retinolu?

Pojawiają się obawy, że kwasowość produktów złuszczających może obniżać pH skóry, co miałoby zakłócać działanie retinolu w zakresie wygładzania skóry i redukcji oznak starzenia.

U podstaw tej teorii leży przekonanie, że pH skóry poniżej 5,5–6 dezaktywuje enzym, który przekształca retinol w jego aktywną formę - kwas retinowy. Jednak pierwotne założenie, że AHA i BHA trwale obniżają pH skóry, jest nieprawdziwe. Podobnie jak wiele mitów, ten również powstał przez błędną interpretację wyników badań.

Źródłem tego przekonania jest jedno badanie z 1999 roku, które:

• nie zostało przeprowadzone na zdrowej, nienaruszonej skórze ludzkiej, a na mieszaninie białek ludzkich i zwierzęcych, wykazało nieprawidłowości dopiero po dodaniu produktu ubocznego kwasu tłuszczowego,
• Co więcej, sprawę komplikuje fakt, że badanie to stwierdza: „nie zaobserwowano wyraźnego optymalnego zakresu pH, gdy test przeprowadzano bez [pochodnej kwasu tłuszczowego]”.
• Badanie to miało na celu wyłącznie porównanie, w jaki sposób skóra zwierząt i ludzi metabolizuje naturalnie występującą w niej formę witaminy A, a nie ocenę działania witaminy A stosowanej miejscowo (czyli retinolu) na skórę. Witamina A stosowana miejscowo nie zastępuje naturalnych procesów zachodzących w organizmie ani funkcji kwasu retinowego.
• Co więcej, retinol jako substancja stała rozpuszczana w oleju nie ma własnego pH, jest składnikiem bezwodnym. Oznacza to, że nawet przy łączeniu z produktami o niskim pH, pH retinolu nie ulega zmianie.

Od czasu publikacji tego badania żadna praca naukowa nie potwierdziła rzekomych ograniczeń pH dla skuteczności retinolu.

Czy retinol działa lepiej bez złuszczania?

Nie. Badania pokazują, że połączenie retinolu z łagodnymi, dobrze sformułowanymi produktami złuszczającymi (np. z AHA) daje lepsze efekty: rozjaśnia przebarwienia, wygładza zmarszczki i poprawia ogólną kondycję skóry. Szczególnie polecamy 6% Mandelic + 2% Lactic Acid AHA Liquid Exfoliant w duecie z retinolem - dla zauważalnej poprawy kolorytu, tekstury i jędrności.

Czy skóra neutralizuje działanie kwasów? Nie. Przekonanie, że skóra neutralizuje kwaśne pH kosmetyków, jest błędne. Neutralne pH to 7, tymczasem naturalne pH skóry to 4,7–5 - znacznie niższe, niż wcześniej sądzono. Dzisiejsze badania pokazują, że pH skóry w rzeczywistości waha się między 4,7 a 5. Czy więc trzeba podnosić pH skóry, by retinol działał? Oczywiście, że nie! Badania pokazują, że retinol działa skutecznie przy naturalnym, lekko kwaśnym pH skóry.

Czy retinol działa jak produkt złuszczający?

Czasem mówi się, że retinol złuszcza skórę, więc nie należy łączyć go z AHA/BHA. To uproszczenie. Prawda jest taka, że te składniki działają na skórę w zupełnie inny sposób. Mówiąc prościej:

• Retinol to przeciwutleniacz i składnik komunikujący się z komórkami. Wnika głębiej, gdzie stymuluje odnowę komórkową i produkcję nowych, zdrowszych komórek.
• Retinol stymuluje odnowę komórkową, działając od głębszych warstw skóry ku górze, nie w jej zewnętrznych partiach. To właśnie w tych zewnętrznych warstwach skóry AHA i BHA działają najintensywniej, wspierają naturalne złuszczanie martwych, zrogowaciałych komórek i odblokowują pory.
• Retinol zarówno w produktach dostępnych bez recepty, jak i tych na receptę może u niektórych osób powodować łuszczenie się i złuszczanie skóry. Jednak łuszczenie się skóry nie oznacza, że została ona złuszczona, ani w przypadku stosowania retinolu, ani peelingów chemicznych. Łuszczenie się skóry to po prostu oznaka podrażnienia. Jeśli łuszczenie się utrzymuje podczas stosowania retinolu (lub jakiegokolwiek innego produktu), to znak, że należy używać go rzadziej lub całkowicie odstawić.

Czy można stosować retinol i witaminę C?

Witamina C (kwas askorbinowy i jego pochodne) to kolejny składnik, którego podobno nie należy łączyć z retinolem. Ten mit również opiera się na kwestii pH.

Prawda jest taka: witamina C, w zależności od formy, potrzebuje niskiego, kwaśnego pH, by pozostać stabilna. Retinol także dobrze działa w kwaśnym środowisku, a skóra naturalnie ma kwaśne pH. Nie ma więc przeciwwskazań do stosowania ich razem.

Co więcej, badania pokazują, że połączenie witamin daje najlepsze efekty. Duet witaminy A (retinol) i witaminy C to świetny sposób na walkę z wolnymi rodnikami i dodatkowe wzmocnienie działania retinolu. W ten sposób witamina C faktycznie pomaga retinolowi działać lepiej! Witamina C pomaga też chronić retinol przed utlenianiem w trakcie wnikania w skórę, co zwiększa jego skuteczność przeciwstarzeniową.

Czy można stosować retinol i niacynamid?

Zdecydowanie tak. Wielu dermatologów poleca tę parę, ponieważ niacynamid łagodzi skórę, podczas gdy retinol redukuje zmarszczki. Badania pokazują, że retinol i niacynamid wspólnie redukują oznaki starzenia, wyrównują koloryt i zmniejszają widoczność porów.

Czy można stosować retinol w ciągu dnia?

Retinol nie powoduje tak silnej wrażliwości na światło jak silniejsze formy witaminy A dostępne na receptę. Jednak i tak zawsze zalecamy ochronę SPF 30 lub wyższą niezależnie od pogody. Badania wykazały, że retinol i witamina C dobrze działają pod kremem z filtrem SPF, chroniąc skórę przed promieniowaniem UV. Witaminy A, C i E nawet stosowane razem, zachowują stabilność i skuteczność w formułach z filtrem SPF.

To potwierdza, że retinol jest stabilny i skuteczny w połączeniu z ochroną przeciwsłoneczną. To doskonały dowód na stabilność retinolu w połączeniu z kremem przeciwsłonecznym.

Antyoksydanty + SPF to najlepsza obrona przed zmarszczkami, przebarwieniami, utratą jędrności i nierównym kolorytem. Dla najlepszych efektów stosuj formuły bogate w antyoksydanty zarówno rano, jak i wieczorem.

Źródła tej informacji:

1. Italian Journal of Dermatology and Venereology, październik 2020, strony 676-679
2. Kliniki Dermatologiczne, kwiecień 2019, e-publikacja
3. International Journal of Cosmetic Science, luty 2017, strony 56-65
4. Journal of Cosmetic Dermatology, marzec 2016, strony 49-57
5. Journal of Drugs in Dermatology, marzec 2015, strony 271-280
6. Dermatology, maj 2014, strony 314-325
7. Badania Toksykologiczne, marzec 2010, strony 61-66
8. The Journal of Pathology, styczeń 2007, strony 241-251
9. Clinical Interventions in Aging, grudzień 2006, strony 327-348